पुणे: दुचाकीस्वाराचा चिरला गळा; नायलॉन मांजावर बंदी असतानाही विक्री सुरू: प्रशासनाचे दुर्लक्ष?

नायलॉन मांजा: जीवघेणा धागा, प्रशासनाची कारवाईची मागणी तीव्र
पुणे, १ जानेवारी: नायलॉन किंवा चिनी मांजावर बंदी असतानाही शहरात त्याची विक्री सर्रास सुरू असून त्यामुळे अनेक गंभीर अपघात घडत आहेत. नागरिकांच्या आणि प्राणी-पक्ष्यांच्या जीवाला धोका निर्माण करणाऱ्या या मांजाविरोधात कारवाई करण्याची मागणी जोर धरत आहे.
पतंगबाजीचा हंगाम सुरू झाला असून, शहराच्या आकाशात विविधरंगी पतंग दिसत आहेत. मात्र, यासाठी नायलॉन मांजाचा सर्रास वापर होत आहे. हा मांजा विघटनशील नसल्याने तो पर्यावरणासाठीही धोकादायक ठरत आहे. तुटलेल्या मांजामुळे गटारे तुंबणे, नैसर्गिक जलप्रवाह अडवणे यासारख्या समस्या निर्माण होत आहेत.
घातक मांजामुळे जखमींची संख्या वाढली
या जीवघेण्या मांजामुळे दुचाकीस्वार, लहान मुले आणि पक्ष्यांवर गंभीर परिणाम होत आहेत. रामटेकडी परिसरात दुचाकीस्वार भैरव भाटी यांच्या गळ्याला मांजा लागून ते गंभीर जखमी झाले. डॉक्टरांच्या तातडीच्या उपचारांमुळे त्यांचा जीव वाचला. “नायलॉन मांजावर बंदी असतानाही तो विकला जातो, याविरोधात कडक कारवाई व्हावी,” अशी मागणी त्यांनी केली.
पक्ष्यांच्या जीवावर संकट
भांबुर्डा वन विभागात झाडावर अडकलेल्या एका घुबडाला अग्निशमन दलाने जीवदान दिले. नीलेश महाजन यांच्या नेतृत्वाखालील पथकाने ही कामगिरी केली. नायलॉन मांजाचा वापर टाळण्याचे आवाहन त्यांनी नागरिकांना केले.
अग्निशमन दलाच्या आकडेवारीतून उघड
अग्निशमन दलाच्या नोंदीनुसार पक्षी व प्राण्यांना मांजापासून होणाऱ्या जखमांचे प्रमाण झपाट्याने कमी झाले असले तरी अजूनही समस्या पूर्णतः संपलेली नाही:
२०२०: ९४०
२०२१: ७५३
२०२४: ५२८
गुन्हा दाखल होण्याची शक्यता
नायलॉन मांजाचा वापर किंवा विक्री करणाऱ्यांविरुद्ध पर्यावरण संरक्षण कायद्याच्या कलम ५ अंतर्गत गुन्हा दाखल होऊ शकतो. तसेच, भादंविच्या कलमांनुसार कठोर कारवाई केली जाऊ शकते.
सायली पिलाने यांचे आवाहन
रेस्क्यू टीमच्या सायली पिलाने यांनी मुलांनी नायलॉन मांजाचा वापर टाळावा, असे आवाहन केले आहे. “या मांजामुळे दररोज १० तक्रारी येत असून महिनाभरात १०० हून अधिक घटनांची नोंद झाली आहे,” असे त्या म्हणाल्या.
नायलॉन मांजाविरोधात प्रशासनाने ठोस पावले उचलल्यासच नागरिक, प्राणी आणि पक्ष्यांचे जीवन सुरक्षित राहू शकते, असे सर्वच स्तरांतून सांगण्यात येत आहे.