पुणे: भोसरीत बांधकाम कामगारांच्या अनधिकृत वसाहतीत भीषण दुर्घटना: ५ कामगारांचा मृत्यू

पिंपरी, ता. २५ : बारा तास कष्टाचं काम करून घरी परतलेल्या कामगारांसाठी एक छोटीशी पत्र्याची खोलीच निवास ठरते. एका खोलीत २० ते २५ कामगार, दुमजली कॉटबेसवर झोपणारे… आणि ही असुरक्षित वसाहत फक्त एक उदाहरण आहे. भोसरी-सदगुरुनगरमधील अशाच एका अनधिकृत चाळीत राहणाऱ्या शेकडो बांधकाम कामगारांच्या जगण्यातील भीषणतेचं चित्र गुरुवारी (ता.२४) समोर आलं, जेव्हा सिमेंटच्या पाण्याच्या टाकीचा एकाएकी फुटून झालेल्या दुर्घटनेत पाच कामगारांचा मृत्यू झाला.
कामगारांच्या निवासांची असुरक्षा ऐरणीवर
बांधकाम साईटवरच काही ठिकाणी कामगारांच्या निवासाची तात्पुरती सोय केली जाते, तर काही ठिकाणी बाहेरच्या जागी वसाहती उभारल्या जातात. परंतु, या वसाहती किती अधिकृत आहेत? यामध्ये सुरक्षेच्या कोणत्या उपाययोजना आहेत? ही प्रश्नं या घटनेने ऐरणीवर आणली आहेत. कामगार नेत्यांनी या दुर्घटनेसाठी संबंधित ठेकेदार आणि बांधकाम व्यावसायिकांवर सदोष मनुष्यवधाचा गुन्हा दाखल करण्याची मागणी केली आहे.
कामगार विभागाचे हात वर
कामगार विभागाकडे या घटनेबद्दल विचारले असता, संबंधित वसाहत त्यांच्या अखत्यारित नसल्याचं सांगण्यात आलं. “वसाहत बांधकाम स्थळाच्या बाहेर असल्याने त्याबाबत कोणतेही नियम लागू होत नाहीत,” असं अप्पर कामगार आयुक्त शैलेंद्र पोळ यांनी स्पष्ट केलं. या घटनासंदर्भात कोणताही ठोस उपाययोजना नसल्यामुळे विभागाने आपलं अंग झटकून घेतलं आहे.
असुरक्षित वसाहतीची व्यथा
भोसरी-सदगुरुनगरमधील कामगार वसाहत रेड झोनमधील आहे. जवळपास चाळीस पत्र्यांच्या खोल्यांत हजाराहून अधिक कामगारांचा रहिवास आहे. पिण्याच्या पाण्याची योग्य सोय नाही, एकाच बोअरवेलवर दीड हजार लोक अवलंबून आहेत. स्नानगृह नाही, तर टॉयलेटची परिस्थिती वाईट आहे. प्राथमिक आरोग्य सुविधा व अग्निशामक यंत्रणाही उपलब्ध नाहीत.
कष्टकरी नेत्यांची मागणी
बांधकाम मजुरांना निश्चित वेतनाची अडचण भासते. कामगार नेते काशिनाथ नखाते यांनी या घटनेनंतर बांधकाम व्यावसायिक आणि ठेकेदारांवर सदोष मनुष्यवधाचा गुन्हा दाखल करण्याची मागणी केली आहे. “कामगारांची सुरक्षा ही ठेकेदार, कामगार आयुक्त कार्यालय आणि बांधकाम परवाना विभागाची जबाबदारी आहे,” असे नखाते म्हणाले.
या दुर्घटनेने बांधकाम कामगारांच्या असुरक्षित जगण्याचा मुद्दा पुन्हा समोर आणला आहे.