1 ऑगस्टपासून UPI व्यवहारांवर नवीन नियम लागू; GPay, PhonePe वापरकर्त्यांनो सावधान! बॅलन्स चेकवर मर्यादा; सिस्टमवरील भार कमी करण्यासाठी NPCI चा मोठा निर्णय

मुंबई, 27 जुलै – UPI वापरकर्त्यांसाठी महत्त्वाची बातमी! येत्या 1 ऑगस्ट 2025 पासून UPI व्यवहारांबाबत नवे नियम लागू होत असून, नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने प्रणालीवरील ताण कमी करण्यासाठी काही महत्त्वाच्या मर्यादा निश्चित केल्या आहेत. Paytm, PhonePe, GPay यांसारख्या अॅप्सद्वारे दररोज व्यवहार करणाऱ्या वापरकर्त्यांना हे बदल थेट प्रभावित करणार आहेत.

सिस्टमवरील ताण रोखण्यासाठी नवे नियम

NPCI च्या माहितीनुसार, UPI वापराच्या वेगाने वाढत्या प्रमाणामुळे सिस्टिमवर मोठा ताण येत आहे. त्यामुळे व्यवहार फेल होणे, विलंब होणे यासारख्या अडचणी निर्माण होत होत्या. या समस्यांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी नवे नियम आखण्यात आले असून ते सर्व UPI अॅप्सवर 1 ऑगस्टपासून लागू होणार आहेत.

नवीन नियम काय असतील?

वापरकर्ते फक्त 50 वेळा बॅलन्स चेक करू शकतील.

मोबाईल नंबरशी लिंक असलेल्या बँक अकाऊंटची स्टेटस तपासणी फक्त 25 वेळा करता येईल.

Autopay व्यवहारांसाठी निश्चित वेळा निश्चित करण्यात येणार आहेत – म्हणजेच दिवसभर कोणत्याही वेळी हे व्यवहार होणार नाहीत, तर ठराविक स्लॉटमध्येच प्रक्रिया होईल.


व्यवसायांवर परिणाम

ऑटोपे व्यवहारांना आता वेळेची बंधने लादली जात असल्याने बिलर्स व व्यापाऱ्यांना वेळेचं काटेकोर पालन करावं लागेल. मोबाइल रिचार्ज, ओटीटी सबस्क्रिप्शन, EMI यांसारख्या व्यवहारांवर याचा परिणाम दिसून येईल. मात्र ग्राहकांकडून वेळेआधी मंजुरी दिली असल्यास व्यवहार सुरळीत पार पडतील.

सर्वसामान्य वापरकर्त्यांवर परिणाम होणार का?

होय, हे बदल सर्व UPI वापरकर्त्यांवर लागू होतील. मात्र तुम्ही दिवसातून एकदाच व्यवहार करता, किंवा बॅलन्स क्वचितच तपासता, तर तुमच्यासाठी ही मर्यादा फारशी त्रासदायक ठरणार नाही. हे बदल मुख्यतः मोठ्या प्रमाणात ट्रान्झेक्शन करणाऱ्यांसाठी अधिक प्रभावी ठरणार आहेत.

ट्रान्झेक्शन मर्यादा मात्र ‘जैसे थे’

NPCI ने स्पष्ट केले आहे की, UPI व्यवहारांच्या रकमेवर कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. म्हणजेच, एक व्यवहार 1 लाख रुपये मर्यादेत करता येईल, तर आरोग्य व शिक्षण क्षेत्रातील व्यवहारांची मर्यादा 5 लाख रुपये असणार आहे.

वापरकर्त्यांनी काय करावे?

या बदलांसाठी वापरकर्त्यांना काहीच करण्याची आवश्यकता नाही. संबंधित UPI अॅप्सकडून हे नियम आपोआप अंमलात आणले जातील. मात्र, तुम्ही दिवसभरात अनेक वेळा बॅलन्स किंवा स्टेटस चेक करत असाल, तर आता या सवयींवर नियंत्रण ठेवावे लागणार आहे.

निष्कर्ष

NPCI च्या या नव्या धोरणामुळे UPI प्रणाली अधिक सक्षम, वेगवान आणि विश्वासार्ह होईल, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे. वाढती डिजिटल गर्दी लक्षात घेता, हे पाऊल भविष्यातील व्यवहार सुरळीत ठेवण्याच्या दृष्टीने महत्त्वाचे ठरणार आहे.

—