आधार अपडेटसाठी मोठा बदल; UIDAI कडून कागदपत्रांच्या नियमांत सुधारणा
नाव, पत्ता आणि जन्मतारीख बदल प्रक्रिया आता अधिक सोपी
नवी दिल्ली : आधार कार्डमध्ये नाव, पत्ता किंवा जन्मतारीख यांसारखे महत्त्वाचे तपशील बदलण्यासाठी लागणाऱ्या कागदपत्रांमध्ये भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरणाने (UIDAI) मोठा बदल केला आहे. नवीन नियमांनुसार ओळख, पत्ता, नातेसंबंध आणि जन्मतारीख सिद्ध करण्यासाठी लागणाऱ्या कागदपत्रांची यादी अद्ययावत करण्यात आली आहे. ही सुधारित यादी लहान मुलांपासून प्रौढ आणि ज्येष्ठ नागरिकांपर्यंत सर्वांसाठी लागू असेल.
नाव बदलासाठी स्वीकारले जाणारे दस्तऐवज
UIDAI ने नाव दुरुस्ती प्रक्रियेत पासपोर्टला सर्वात विश्वसनीय दस्तऐवज मानले आहे. फोटो, नाव, जन्मतारीख आणि पत्ता एकाच कागदपत्रात उपलब्ध असल्याने पासपोर्टला प्राधान्य दिले जाते. याशिवाय पॅन कार्ड, मतदार ओळखपत्र, ड्रायव्हिंग लायसन्स, सरकारी ओळखपत्रे आणि विवाह प्रमाणपत्रादेखील नाव बदलासाठी वैध मानले जातील.
पत्ता दुरुस्तीसाठी आवश्यक पुरावे
पासपोर्टसोबत बँक पासबुक/बँक स्टेटमेंट, वीज, पाणी किंवा गॅसची अद्ययावत बिले ही पत्ता सिद्ध करण्यासाठी लागू राहतील. भाड्याने राहणाऱ्यांकडून भाडेकरारासोबत पोलीस पडताळणी किंवा नोटरीकृत प्रत मागवली जाईल. मतदार ओळखपत्र, रेशन कार्ड आणि मालमत्ता कराच्या पावत्या देखील पत्ता अपडेटसाठी मान्य आहेत.
जन्मतारीख अपडेट प्रक्रियेतही सुधारणा
जन्म प्रमाणपत्र, पासपोर्ट, १०वी/१२वी चे प्रमाणपत्र यांसह कोणत्याही सरकारी ओळखपत्रावर जन्मतारीख स्पष्ट नमूद असल्यास ते जन्मतारीख बदलासाठी वापरता येईल. मात्र UIDAI ने स्पष्ट केले आहे की ई-पॅन वैध मानला जाणार नाही; फक्त फिजिकल पॅन कार्ड ग्राह्य धरले जाईल.
एकच दस्तऐवज पुरेसा – UIDAI ची नवी सुविधा
नवीन नियमानुसार जर एखाद्या दस्तऐवजावर फोटो, नाव आणि पत्ता हे तिन्ही तपशील उपलब्ध असतील तर आधार अपडेटसाठी एकच कागदपत्र पुरेसे ठरेल. यापूर्वी प्रत्येक तपशिलासाठी स्वतंत्र पुरावा सादर करावा लागत होता. या बदलामुळे नाव, पत्ता, जन्मतारीख किंवा नातेसंबंध यामध्ये दुरुस्ती करण्याची प्रक्रिया अधिक सुलभ होणार आहे.
काही गोष्टींची घ्या विशेष नोंद
UIDAI ने स्पष्ट केले आहे की सादर केलेली कागदपत्रे मूळ, स्पष्ट आणि कोणत्याही ओव्हररायटिंगशिवाय असावीत. अन्यथा अर्ज फेटाळला जाऊ शकतो. तसेच आधारमधील काही तपशील मर्यादित वेळाच बदलता येतात — नाव फक्त दोनदा, तर जन्मतारीख आणि लिंग केवळ एकदाच.
